در طول دهه های گذشته، سیستم های بزرگ انتقال مواد پنیوماتیک و مکش صنعتی برای نظافت و انتقال دامنه گسترده ای از مواد شامل مواد متراکم، تراشه ها، پودرها، شن، گرد و غبارات، دوغاب و مایعات بهینه شده اند. سیستم های صنعتی مخصوص جمع آوری و بازیافت مواد خام و ضایعات اغلب شامل سیستم های فیلتراسیون و مکش بعنوان اصول طراحی خود می باشند. ساده ترین و موثرترین روش برای نظافت مواد و انتقال آنها استفاده از یک سیستم مکنده صنعتی مرکزی با طراحی خوب می باشد.
امروزه استانداردهای سختگیرانه پیرامون کیفیت هوا و کاهش گرد و غبار، استفاده از استراتژی های نظافت ایمن تر و کارآمدتری را برای محیط های صنعتی، تجاری و مسکونی ایجاب می کند. کیفیت هوا و کاهش آلودگی دیگر تنها جنبه نظافت و پاکیزگی کلی ندارند و پارامترهایی حیاتی در ایمنی، کیفیت محصول و بازده تجهیزات برای محیط صنعتی ایمن و پاکیزه دارند.
چندکاره بودن و سودمندی مکنده های صنعتی آنها را به تکنولوژی مورد انتخاب برای اغلب کاربردها و چالش های در ارتباط با مواد تبدیل کرده است. اما سیستم مکنده صنعتی مرکزی چیست؟ چرا به یک سیستم مکنده مرکزی نیاز است؟ تجهیزاتی مورد نیاز یک سیستم مکنده ی صنعتی مرکزی چیست ؟ چگونه و در کجا باید یک سیستم مکنده صنعتی مرکزی نصب کرد؟
این مقاله تلاش می کند نگاه دقیق تری به این تکنولوژی کارآمد بیندازد و به سوالاتی از این قبیل پاسخ دهد.

گرد و غبار چیست؟

گرد و غبار ذرات جامد ریز طبیعی یا مصنوعی هستند که در نتیجه عملیاتی همچون سایش، خرد کردن، انفجار و ضربه زدن از محصول یا سایر تجهیزات ایجاد شده و در هوا پخش می شوند و یا توسط جریان هوا منتقل می گردند.

چرا گرد و غبار یک مشکل در نظر گرفته می شود؟

 مسأله ایمنی و بهداشت کارکنان:

اگر اندازه ذرات گرد و غبار کمتر از ۵ میکرون باشند، می توانند از جدار ریه عبور کرده و سلامت کارکنان و افراد حاضر در محیط را تهدید نمایند.

کاهش کیفیت محصول:

در مورد برخی محصولات همانند مواد دارویی و شیمیایی همچنین برخی قطعات کیفیت بالای الکترونیکی و … خلوص از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است بنابراین جلوگیری از ورود هر گونه آلودگی حتی در مقیاس بسیار اندک غیر قابل اغماض می باشد. علاوه بر این وجود ذرات گرد و غبار در مورد محصولات با حساسیت کمتر نیز می تواند سبب کاهش کیفیت محصول شود. بعنوان مثال می توان به نقش انواع آلودگی ها در عدم کیفیت مناسب لعاب در کاشی و سرامیک ها اشاره نمود.

مسأله نگهداری تجهیزات و تأثیر بروی عمر متوسط تجهیزات:

ورود ذرات گرد و غبار به داخل تجهیزات مختلف خط تولید و انباشت آنها در طول زمان می تواند به تدریج باعث کاهش کارایی دستگاه و عمکلرد بهینه آن شود. طبیعتا هر چه دستگاه ظرفیتر و حساس تر باشد نگرانی های اینچنینی در مورد آن بیشتر خواهد بود.

وجود گرد و غبار در کجا مضر خواهد بود؟

در هر قسمت از محیط تولید، از محل استقرار تجهیزات و ابزار آلات تولید گرفته تا نقاله های منتقل کننده محصول و انبارهای بارگیری و ذخیره آن و حتی در بخش های اداری، وجود گرد و غبار می تواند مشکل ساز باشد.

یک سیستم مکنده صنعتی مرکزی چیست؟

استفاده از مکنده ها به عنوان یک سیستم عمومی نظافتی علاوه بر منازل و اماکن مسکونی، در اکثر مراکز تجاری و صنعتی دارای استفاده است. طبعا هر مکان بسته به نیاز ها و شرایط ویژه ای که دارد نیاز به مکنده ای مناسب جهت انجام بهینه عملیات نظافتی می باشد. علاوه بر تقسیم بندی بر اساس کارکرد، مکنده و جارو ها از لحاظ ساختاری نیز دارای دسته بندی گوناگونی هستند. در یک تقسیم کلی مکنده ها را می توان به مدل های متحرک (mobile) و یا ثابت تقسیم بندی کرد. مدل های متحرک با توجه به تجهیز به سیستم چرخ توانایی حرکت را دارا می باشند. در عوض مدل های ثابت به منظور انجام عملیاتی های مشخص طرح ریزی شده اند. در مکنده های مرکزی اساس ارتباطات توسط یک لوله کشی ثابت انجام می پذیرد و در انتهای لوله کشی ها انشعاباتی به منظور اتصال به خرطومی قرار داده شده است. به همین منظور در این مکنده ها بدون نیاز به جابجا ساختن دستگاه، می توان در هر لحظه از هر یک از انشعابات استفاده نمود. یکی از مهمترین مزایای سیستم ها مرکزی کاهش استهلاک ناشی از جابجایی است. ویژگی دیگر سیستم های مکنده مرکزی برخوداری از لوله کشی ثابت است، لوله کشی های ثابت نسبت به خرطومی های انعطاف پذیر تا حد بالایی از افت فشار کمتری برخوردار هستند.

تجهیزات مورد نیاز

موتور مکش که می تواند شامل که موتور الکتریکی ، یک موتور دیزل یا یک سیستم مکش هواکار باشد
فیلتر مکش قدرتمند
هوابند چرخان یا محفظه عایق بندی شده
مجموعه ای از ابزارهای مکش
لوله ها، اتصالات، زانویی ها، مفصل ها
کنترل پنل، کلیدهای توقف و شروع به کار

دلایل استفاده از سیستم مکنده صنعتی مرکزی

دلایل متعددی می توان برای جایگزین نمودن روش های سنتی نظافت با تکنولوژی مدرن سیستم مکنده مرکزی ذکر نمود. مهم ترین این دلایل عبارتند از:

ایمنی بالاتر

• روش ایمن تر برای نظافت محیط ها و تجهیزات خطرناک
• استفاده از سیستم دمش blowing down تنها سبب حرکت گرد و غبار می شود و خرطومی air hose گرد و غبار را از بین نمی برد. حال آنکه سیستم مکنده مرکزی هر گونه آلودگی و ذرات گرد و غبار معلق در هوا را جمع آوری کرده و بطور کامل از محیط حذف می نماید.
• استفاده از سیستم دمش به ظاهر آلودگی را از روی سطوح پاک می نماید اما در حقیقت باعث معلق شدن ذرات گرد و غبار در هوا می شود که می توانند بعنوان عوامل ایجاد انفجار و حریق عمل کنند حال آنکه سیستم مکنده مرکزی این ذرات را مکش کرده و از محیط خارج می نماید
• جمع آوری مناسب ذرات گرد و غبار قابل احتراق

بازده بیشتر

– افزایش قابل توجه بازده عملیات نظافت نسبت به استفاده از ابزار دستی نظافت مثل جارو و خاک انداز و امکان دسترسی به ترک ها، شیارها و نقاط غیر قابل دسترس برای عملیات نظافت دستی
– زمان بسیار کوتاه تر نسبت به جاروب کردن دستی
– عدم نیاز به انتقال مواد انباشته شده در یک محل برخلاف جاروب کردن دستی زیرا سیستم های مکنده صنعتی مرکزی به طور پیوسته مواد را به محل مناسب منتقل می کنند و انباشت مواد رخ نمی دهد

سهولت و راحتی انجام کار

– انجام عملیات نظافت بسیار لذت بخش تر خواهد بود
– می توان دهانه های مکش را در مکان هایی مورد نیاز نصب کرد
– عملکرد آسان
– بسیار انعطاف پذیر
– سهولت استفاده

تاثیر روانی مثبت بر روی کارکنان

– تشویق شدن افراد به نظافت محیط کار
– فضای سالمتر در محل کار، محل استراحت و ..
– القای این حس به کارکنان که برای سلامت و ایمنی شما تلاش می شود

مبارزه با آلودگی ها و حشرات ( بیشتر مربوط به صنایع غذایی)

حشرات در گرد و غبار موجود در شیارها و گوشه ها زندگی می کنند
سم پاشی فرآیندی مهم و در عین حال گرانقیمت است
با استفاده از سیستم های مکنده مرکزی دسترسی به حفرات، درزها و گوشه های تنگ امکان پذیر است و موادی همانند حشرات، پسماندها، رطوبت و سایر مواد زائد و مضر جمع آوری می گردد.

انتخاب یک سیستم مکنده مرکزی مناسب

برای انتخاب یک سیستم مکنده صنعتی مرکزی مناسب، نخستین قدم تشخیص نوع نیازها و انتظارات از این دستگاه می باشد. اینکه چه ماده ای باید مکش شود؟ گرد و غبارات قابل احتراق، پودرهای سمی، مواد بالک و یا حتی مایعات هر کدام نیازمندی های خاص خود را برای مکش و دفع موثر و ایمن دارند. آیا به ابزارهای مکش خاصی همانند gulper برای مواد بالک، لوله های بلندشونده ای برای نظافت سطوح بلند و یا تی مکنده برای جمع آوری مایعات می باشد یا نه؟ منطق ترین موقعیت مرکزی برای فرآیند مکش و جداسازی های کجاست؟ (برای به حداقل رسانددن هزینه لوله کشی و اتلاف در اثر اصطکاک) برای یافتن پاسخ چنین سوالاتی بهتر است در ابتدا با کاربران مربوطه و سپس کارشناسان متخصص تولید کننده سیستم های مکنده و یا نمایندگان آن صحبت کرده و مشاوره آنها استفاده نمایید. قدم بعدی محاسبه زمان و هزینه مصرف شده برای نظافت به روش های مرسوم سنتی مقایسه هزینه ها با هزینه استفاده از سیستم مکنده مرکزی در نهایت انتخاب سیستمی متناسب با نوع نیازها و بودجه در نظر گرفته شده می باشد.

لینک های مفید:

مکنده صنعتی : فهرستی از محصولات