اتاق تمیز یک فضای محافظت شده در مقابل آلودگی های مختلف است که اقدامات حساس به آلودگی در آن انجام شده و در صنایع داروسازی، پزشکی و صنایع مواد غذایی کاربرد دارد. اتاق های تمیز همواره در معرض آلودگی می باشند و رخداد هایی که با ایمنی و سلامت افراد تطابق ندارند، ممکن است از پرسنل،تجهیزات و حتی فرآیند های ضدعفونی نادرست این اتاق ها ناشی شود. به دلیل وجود روش های متعدد در نظافت سطوح، انتخاب بهترین آن ها برای یک کاربرد مشخص دارای اهمیت است. انتخاب یک تکنیک نامناسب برای نظافت کلین روم حتی ممکن است آلودگی ها را در سطح پخش کند. اطلاع از چگونگی اتصال ذرات به سطح ( الکتریکی، فیزیکی یا شیمیایی) یکی از اولین گام ها در بهینه سازی بازدهی عملیات پاکسازی می باشد. در ادامه به معرفی تجهیزاتی نظیر دستگاه اسکرابر و انواع جاروبرقی می پردازیم که به وسیله آن ها می توان از تمیز باقی ماندن اتاق تمیز اطمینان حاصل کرد.

اهمیت استفاده از تجهیزات نظافت مکانیزه در نظافت اتاق تمیز

استفاده از تجهیزات مکانیزه نظافت در نظافت اتاق تمیز برای اطمینان از بالاترین سطح تمیزی و جلوگیری از آلودگی ضروری است. برخلاف روش‌های سنتی نظافت که می‌توانند ذرات را وارد محیط اتاق تمیز کنند، تجهیزات مکانیزه نظافت طوری طراحی شده‌اند که انتشار ذرات و الیاف را به حداقل برسانند. یکی از مزیت های مهم استفاده از تجهیزات مکانیزه نظافت، توانایی تمیز کردن موثرتر و کارآمدتر است.

نکات کلیدی برای تمیز کردن اتاق تمیز

اتاق های تمیز بر اساس سطح تمیزی مورد نیاز برای هدف خاص خود طبقه بندی می شوند. سیستم طبقه بندی بر اساس تعداد و اندازه ذرات مجاز در هر متر مکعب هوا است. سازمان بین المللی استاندارد (ISO) استاندارد ISO 14644-1 را برای تعریف این طبقه بندی ها ایجاد کرد. درک طبقه بندی اتاق تمیز اولین گام در توسعه یک برنامه نظافت موثر است. روش ها و تکنیک های مناسب نظافت برای حفظ محیط تمیز اتاق ضروری است. نظافت باید به روشی کنترل شده و سیستماتیک انجام شود تا از آلودگی متقاطع جلوگیری شود. استفاده از ابزار و تجهیزات نظافتی اختصاصی برای جلوگیری از ورود هرگونه ذرات به اتاق تمیز ضروری است. پرسنل نظافت باید آموزش و گواهینامه تخصصی دریافت کنند تا اطمینان حاصل شود که از رویه های مناسب آگاهی دارند.

انواع روش های پاکسازی و نظافت اتاق تمیز

در روش شستشو به وسیله مایعات، آلودگی ها با استفاده از یک سیال شوینده از بین می روند. در اغلب موارد کشیدن دستمال می تواند ذرات را حرکت دهد اما در از بین بردن آن ها ناموفق است. بنابراین شستشو با مایعات زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که کشیدن دستمال زمان نظافت کلین روم برای رفع آلودگی ذرات چسبنده کافی نباشد. محلول های شستشو نیز بر اساس نوع ماده سطح و بسته به هدف انجام کار یعنی استرلیزاسیون یا ضدعفونی انتخاب می شوند.

استفاده از مواد شوینده و تجهیزات نظافت صنعتی مناسب

انتخاب مواد ضد عفونی کننده مناسب در تمیز کردن اتاق تمیز بسیار مهم است. ضدعفونی کننده ها باید در برابر طیف وسیعی از میکروارگانیسم ها موثر بوده و برای استفاده در محیط های اتاق تمیز مناسب باشند. در مواردی که اتاق تمیز برای تولید محصولات استریل استفاده می شود، استفاده از ضدعفونی کننده های اسپور کش ممکن است ضروری باشد. نظارت و آزمایش منظم محیط اتاق تمیز برای اطمینان از تمیزی مداوم آن ضروری است. این شامل نمونه برداری هوا، نمونه برداری از سطح و شمارش ذرات است. نتایج آزمون باید به دقت مستند شده و تجزیه و تحلیل شود تا هر گونه روند یا زمینه ای برای بهبود شناسایی شود.

تجهیزات نظافت صنعتی برای تمیز کردن اتاق تمیز

تجهیزات نظافت صنعتی به طور ویژه برای استفاده در محیط های اتاق تمیز طراحی شده اند. این تجهیزات باید از مواد غیر ریزشی ساخته شده و به راحتی تمیز و استریل شوند. در زیر نمونه هایی از تجهیزات نظافت صنعتی مناسب برای نظافت اتاق تمیز آورده شده است:

جاروبرقی: جاروبرقی های صنعتی با فیلتر HEPA به طور خاص برای استفاده در محیط های اتاق تمیز طراحی شده اند. آنها دارای یک فیلتر هوای ذرات با راندمان بالا (HEPA) هستند که می تواند ذرات کوچکی به اندازه ۰.۳ میکرون را جذب کند. این باعث می شود آنها برای از بین بردن گرد و غبار و سایر ذرات از کف، دیوارها و سقف ایده آل باشند.

اسکرابر ها و تجهیزات نظافت کفپوش: دستگاه اسکرابر صنعتی به عنوان یکی از اصلی ترین و تخصصی ترین تجهیزات نظافت مکانیزه سطوح و کفپوش ها از برای تمیز کردن و نظافت اتاق تمیز ضروری هستند. این تجهیزات به گونه ای طراحی شده اند که با جداسازی و جمع آوری موثر آلایند های مختلف، انتشار آنها در محیط را به حداقل می رساند. سامانه برس، پاشش آب و مکش آلودگی از امکانات اصلی این دستگاه برای نظافت اتاق تمیز و مقابله با آلودگی ها در این محیط می باشد.

دستگاه های نظافت اولتراسونیک: نظافت کننده های اولتراسونیک از امواج صوتی با فرکانس بالا برای حذف کثیفی و آلودگی از سطوح استفاده می کنند. آنها معمولاً در تمیز کردن قطعات و اجزای کوچک در محیط های اتاق تمیز استفاده می شوند.

عواملی که هنگام انتخاب تجهیزات نظافت صنعتی باید در نظر گرفته شوند عبارتند از: سطح تمیزی مورد نیاز، اندازه اتاق تمیز و نوع آلاینده های موجود. برای جلوگیری از وارد کردن هر گونه آلاینده اضافی، انتخاب تجهیزات مناسب برای محیط تمیز اتاق خاص ضروری است.

مزایای استفاده از تجهیزات مکانیزه نظافت کلین روم

تمیز کردن مناطق بزرگ به صورت دستی می تواند زمان بر و کار فشرده باشد و منجر به افزایش خطر خطای انسانی شود. تجهیزات مکانیزه نظافت مانند جاروبرقی HEPA و پاک کننده های اولتراسونیک می توانند سریع تر و کامل تر تمیز شوند و خطر آلودگی را به حداقل برسانند. از دیگر مزایای تجهیزات نظافت مکانیزه، قابلیت تمیز کردن نقاط دور از دسترس کاربر است. محیط‌های اتاق تمیز اغلب دارای تجهیزات و سازه‌های پیچیده‌ای هستند که به ابزار تمیز کردن تخصصی نیاز دارند. تجهیزات نظافت مکانیزه مانند پاک کننده های رباتیک می توانند با دقت و دقت بیشتری به این مناطق دسترسی داشته باشند. تجهیزات نظافت مکانیزه نیز می توانند خطر آسیب به پرسنل نظافتی را کاهش دهند. روش‌های سنتی نظافت، مانند تمیز کردن و تمیز کردن، می‌توانند از نظر فیزیکی سخت باشند و خطر آسیب را افزایش دهند. تجهیزات نظافت مکانیزه می توانند فشار فیزیکی بر پرسنل نظافتی را کاهش داده و ایمنی آنها را بهبود بخشند و خطر آسیب را کاهش دهند.

در نهایت، تجهیزات نظافت مکانیزه می تواند به کاهش هزینه ها در دراز مدت کمک کند. در حالی که سرمایه گذاری اولیه در تجهیزات نظافتی تخصصی ممکن است بیشتر از روش های نظافت سنتی باشد، کارایی و اثربخشی نظافت مکانیزه می تواند نیاز به تمیز کردن و نگهداری مکرر را کاهش دهد و در نهایت باعث صرفه جویی در زمان و هزینه شود.

یکی از انواع دستگاه نظافتی قابل استفاده در نظافت کلین روم که به جاروبرقی ضدانفجار شهرت دارد، با استفاده از سیم اتصال به زمین و موتور ضدانفجار از رخدادن انفجار از گرد و غبار یا مایعات قابل اشتعال جلوگیری می کنند. این مکنده ضد انفجار، موتور الکتریکی نداشته و مجهز به پمپ ونتوری می باشد. جاروبرقی ضد انفجار، مواد را بدون ایجاد جرقه و اصطکاک مکش می کند و به علاوه از چسبیدن ذرات به خرطومی و انسداد آن جلوگیری می کند.

نکاتی جهت نظافت کلین روم

چند نکته در حفظ استاندارد و نظافت اتاق تمیز موثر است که به تعدادی از آن ها اشاره می شود.

۱- کارمندان باید عملیات نظافت و شستشوی را با دقت کامل انجام دهند. پاکسازی آرام و دقیق، با حرکت کنترل شده در جهت رفع آلودگی ها موثر است.
۲- اگر تصمیم دارید محیط خود را با تمییز کننده خیس یا خشک پاکسازی کنید، دستمال و تی کشیدن را به آرامی و کنترل شده انجام دهید تا ذرات هم جهت با جریان هوای اتاق به جلو برده شوند.
۳- به دلیل وجود جاذبه، سطح زمین به آسانی دچار آلودگی می شود. استفاده از شستشو دهنده های کفش هنگام نظافت کلین روم می تواند از انتشار ذرات آلوده جلوگیری کند.

جمع بندی

انجام مناسب روش های شست وشو و نظافت و فراهم سازی تجهیزات نظافتی مناسب، به طور مثبت بر روی کیفیت و نتایج فرآیند های صورت گرفته در اتاق تمیز موثر است. اطلاع از فرآیند های عملکردی استاندارد یک مجموعه موجب می شود افراد تعداد دفعات پاکسازی را بدانند. استفاده از دستگاه نظافتی مناسب نیز در بهبود عملکرد موثر است. جاروبرقی های صنعتی یا ضد انفجار با قدرت مکش متفاوت می توانند برای پاکسازی اتاق های تمیز استفاده شوند.

تمیز کردن اتاق تمیز یک جنبه حیاتی برای حفظ یک محیط استریل و نظافت اتاق تمیز در صنایع مختلف از جمله داروسازی، الکترونیک و هوافضا است. روش های مناسب تمیز کردن و استفاده از تجهیزات نظافت صنعتی تخصصی برای جلوگیری از آلودگی ضروری است. درک سیستم طبقه بندی اتاق تمیز، انتخاب ضدعفونی کننده های مناسب، و نظارت منظم بر محیط، نکات کلیدی هستند که باید در هنگام تهیه یک طرح نظافت مورد توجه قرار گیرند. انتخاب تجهیزات نظافت صنعتی باید بر اساس نیازهای خاص محیط اتاق تمیز باشد. سرمایه گذاری در تجهیزات نظافت صنعتی مناسب برای اطمینان از تمیزی مداوم اتاق تمیز و جلوگیری از آلودگی ضروری است.

لینک های مفید:

جارو برقی : فهرستی از محصولات نظافتی